Sérfræðingar kalla nú eftir aukinni áherslu á orkunotkun og forneysluvenjur þegar kemur að umbúðum til að draga úr einnota úrgangi.
Gróðurhúsalofttegundir af völdum mikils notkunar jarðefnaeldsneytis og lélegrar meðhöndlunar úrgangs eru tvær af helstu áskorunum sem húðunariðnaður Afríku stendur frammi fyrir og því er brýnt að finna nýjar sjálfbærar lausnir sem ekki aðeins tryggja sjálfbærni iðnaðarins heldur tryggja framleiðendum og aðilum í virðiskeðjunni lágmarksútgjöld fyrirtækja og miklar tekjur.
Sérfræðingar kalla nú eftir aukinni áherslu á orkunotkun og fornotkunarvenjur þegar kemur að umbúðum til að draga úr einnota úrgangi ef svæðið á að stuðla að nettó núlllosun fyrir árið 2050 og auka hringrásarhyggju virðiskeðju húðunariðnaðarins.
Suður-Afríka
Í Suður-Afríku hefur mikil notkun jarðefnaeldsneytis til að knýja rekstur húðunarverksmiðja og skortur á vel stjórnuðum og framfylgjandi verklagsreglum um förgun úrgangs neytt sum húðunarfyrirtæki landsins til að velja fjárfestingar í hreinni orkuframleiðslu og umbúðalausnum sem bæði framleiðendur og neytendur geta endurnýtt og endurunnið.
Til dæmis segir Polyoak Packaging, fyrirtæki í Höfðaborg sem sérhæfir sig í hönnun og framleiðslu á umhverfisvænum stífum plastumbúðum fyrir matvæli, drykki og iðnað. Það segir að loftslagsbreytingar og plastmengun, sem að hluta til má rekja til framleiðslugeirans, þar á meðal húðunariðnaðarins, séu tvö af „vondu vandamálum“ heimsins en lausnir séu í boði fyrir nýstárlega aðila á markaði húðunar.
Cohn Gibb, sölustjóri fyrirtækisins, sagði í Jóhannesarborg í júní 2024 að orkugeirinn standi fyrir meira en 75% af losun gróðurhúsalofttegunda og að orka í heiminum sé fengin úr jarðefnaeldsneyti. Í Suður-Afríku er allt að 91% af heildarorku landsins jarðefnaeldsneyti samanborið við 80% á heimsvísu þar sem kol eru ríkjandi í raforkuframboði landsins.
„Suður-Afríka er 13. stærsti losandi gróðurhúsalofttegunda í heiminum og orkugeirinn sem losar mest af kolefni af G20-ríkjunum,“ segir hann.
Gibb segir að Eskom, orkufyrirtæki Suður-Afríku, „er einn stærsti framleiðandi gróðurhúsalofttegunda í heiminum þar sem það losar meira brennisteinsdíoxíð en Bandaríkin og Kína samanlagt,“
Mikil losun brennisteinsdíoxíðs hefur áhrif á framleiðsluferli og kerfi Suður-Afríku og kallar fram nauðsyn þess að nota hreinar orkugjafa.
Löngunin til að styðja alþjóðlega viðleitni til að draga úr losun jarðefnaeldsneytis og lækka eigin rekstrarkostnað, sem og að draga úr viðvarandi álagsskerðingu vegna kostnaðar Eskom, hefur hvatt Polyoak til að snúa sér að endurnýjanlegri orku sem myndi leiða til þess að fyrirtækið myndi framleiða næstum 5,4 milljónir kílóvattstunda á ári.
„Sú hreina orka sem myndast myndi spara 5.610 tonn af CO2 losun árlega sem þyrfti 231.000 tré á ári til að binda,“ segir Gibb.
Þó að nýja fjárfestingin í endurnýjanlegri orku sé ófullnægjandi til að styðja við rekstur Polyoak, hefur fyrirtækið á meðan fjárfest í rafstöðvum til að tryggja ótruflaða rafmagnsveitu meðan á álagi stendur og þannig hámarka skilvirkni framleiðslu.
Annars staðar segir Gibb að Suður-Afríka sé eitt af löndunum með verstu starfsvenjur í úrgangsstjórnun í heiminum og það þyrfti nýstárlegar lausnir í umbúðum frá framleiðendum húðunar til að draga úr magni óendurnýtanlegs og óendurvinnanlegs úrgangs í landi þar sem allt að 35% heimila hafa enga sorphirðu. Stór hluti úrgangs sem myndast er ólöglega fargað og fargað í urðum sem oft stækka óformlegar byggðir, að sögn Gibb.
Endurnýtanlegar umbúðir
Stærsta áskorunin í meðhöndlun úrgangs kemur frá umbúðafyrirtækjum og birgjum úr plasti og húðun þar sem þau hafa tækifæri til að draga úr álagi á umhverfið með endingargóðum endurnýtanlegum umbúðum sem auðvelt er að endurvinna ef þörf krefur.
Árið 2023 þróaði skógræktar-, fiskveiði- og umhverfisráðuneyti Suður-Afríku leiðbeiningar um umbúðir fyrir landið sem ná yfir fjóra flokka umbúðaefnis: málma, gler, pappír og plast.
Leiðbeiningarnar, að sögn ráðuneytisins, eru að hjálpa til við að „draga úr magni umbúða sem enda á urðunarstöðum með því að bæta vöruhönnun, auka gæði framleiðsluhátta og stuðla að forvörnum gegn úrgangi.“
„Eitt af lykilmarkmiðum þessara leiðbeininga um umbúðir er að aðstoða hönnuði í öllum gerðum umbúða við að skilja betur umhverfisáhrif hönnunarákvarðana sinna og þannig stuðla að góðum umhverfisvenjum án þess að takmarka valmöguleika,“ sagði Creecy Barbara, fyrrverandi ráðherra DFFE, sem hefur síðan verið flutt til samgönguráðuneytisins.
Gibb segir að stjórnendur Polyoak hafi verið að ýta áfram með pappírsumbúðir sem einbeita sér að „endurnýtingu kassa til að bjarga trjám.“ Öskjur Polyoak eru gerðar úr matvælahæfum pappa af öryggisástæðum.
„Að meðaltali þarf 17 tré til að framleiða eitt tonn af kolefnisplötu,“ segir Gibb.
„Kassiskilakerfi okkar auðveldar endurnotkun hverrar öskju að meðaltali fimm sinnum,“ bætir hann við og nefnir áfangann árið 2021 að kaupa 1600 tonn af nýjum öskjum og endurnýta þá og þannig bjarga 6.400 trjám.“
Gibb áætlar að á meira en ári muni endurnýting kassa spara 108.800 tré, sem jafngildir einni milljón trjáa á 10 árum.
DFFE áætlar að meira en 12 milljónir tonna af pappír og pappírsumbúðum hafi verið endurheimt til endurvinnslu í landinu á síðustu 10 árum og stjórnvöld segja að meira en 71% af endurvinnanlegum pappír og umbúðum hafi verið safnað árið 2018, sem nemur 1.285 milljónum tonna.
En stærsta áskorunin sem Suður-Afríka stendur frammi fyrir, eins og í mörgum Afríkulöndum, er vaxandi óregluleg förgun plasts, sérstaklega plastkorna eða plastnurðla.
„Plastiðnaðurinn verður að koma í veg fyrir að plastkúlur, flögur eða duft leki út í umhverfið frá framleiðslu- og dreifingarstöðvum,“ sagði Gibb.
Polyoak er nú með herferð sem kallast „náðu í plastkúlurnar“ sem miðar að því að koma í veg fyrir að plastkúlur berist í frárennslislögn Suður-Afríku.
„Því miður eru plastkúlur misskilnar og bragðgóðar máltíðir fyrir marga fiska og fugla eftir að þær renna í gegnum frárennslislögn frá regnvatni þar sem þær berast út í árnar okkar, niður í hafið og að lokum skola þær upp á strendur okkar.“
Plastkornin eru upprunnin úr örplasti sem verður til úr dekkjaryki og örfíberplasti sem myndast við þvott og þurrkun á nylon- og pólýesterfatnaði.
Að minnsta kosti 87% af örplasti hefur verið verslað í vegmerkingum (7%), örþráðum (35%), borgarryki (24%), dekkjum (28%) og plasti (0,3%).
Ástandið mun líklega halda áfram þar sem DFFE segir að Suður-Afríka hafi „engar stórfelldar áætlanir um meðhöndlun úrgangs eftir neyslu til aðskilnaðar og vinnslu á lífbrjótanlegum og niðurbrjótanlegum umbúðum.“
„Þar af leiðandi hafa þessi efni ekkert raunverulegt gildi fyrir formlega eða óformlega sorphirðuaðila, þannig að líklegt er að vörurnar haldist eftir í umhverfinu eða í besta falli lendi á urðunarstað,“ sagði DFFE.
Þetta er þrátt fyrir tilvist 29. og 41. greinar laga um neytendavernd og 27. grein (1) og (2) greinar laga um staðla frá 2008 sem banna falskar, villandi eða villandi fullyrðingar varðandi innihaldsefni eða eiginleika vöru, sem og fyrirtækjum að fullyrða ranglega eða starfa á þann hátt að það sé líklegt að „veki þá mynd að vörur séu í samræmi við suðurafrískan landsstaðal eða aðrar útgáfur frá SABS“.
Til skamms og meðallangs tíma hvetur DFFE fyrirtæki til að draga úr umhverfisáhrifum vara og þjónustu í gegnum allan líftíma þeirra „þar sem loftslagsbreytingar og sjálfbærni eru stærstu áskoranir samfélagsins í dag, er það afar mikilvægt fyrir.“
Birtingartími: 22. ágúst 2024
